Yeni Kaledonya, yıllardır süren siyasi tartışmaların ardından resmen özel statülü bir devlet olma yolunda ilerliyor. Fransa’nın Bougival kentinde imzalanan anlaşma ile ada halkı, bağımsızlık talepleri ile Paris yönetiminin beklentileri arasında dengeli bir çözüm üzerinde uzlaştı. Böylece, hem Fransa’ya bağlı hem de kendi bayrağına ve vatandaşlığına sahip bir yapılanma için ilk adım atıldı.
Yeni statü, yeni vatandaşlık tanımı
Fransa’nın denizaşırı toprağı olan Yeni Kaledonya için hazırlanan 13 sayfalık kurumsal reform anlaşması, ada halkının yerel kimliğini tanıyan özel bir sistem öngörüyor. Bu yeni düzene göre, Yeni Kaledonya vatandaşlığı tanımlanacak; bu vatandaşlık, aynı zamanda Fransız vatandaşlığını da kapsayacak.
Bu model, bölgedeki hem bağımsızlık yanlılarını hem de Fransa ile bağların korunmasını isteyen grupları memnun etmeyi amaçlıyor. Uzmanlara göre, bu adım uzun süredir gerginliklere sahne olan bölge için tarihi bir uzlaşma zemini oluşturdu.
Seçim sistemi yeniden şekilleniyor
Yeni Kaledonya’da, 2025 yılı boyunca hiçbir seçim yapılmayacak. 2026 belediye seçimleri, yalnızca ada doğumlu bireyler ya da en az 15 yıldır kesintisiz olarak adada ikamet edenler tarafından oy kullanılarak gerçekleştirilecek. Bu düzenleme, yerli halkın siyasi temsil gücünü artırmayı hedefliyor.
Ekonomik bağımsızlık için nikel planı
Yeni Kaledonya’nın doğal kaynakları, özellikle nikel rezervleri, ekonomik bağımsızlık açısından kritik rol oynuyor. Yeni anlaşma kapsamında, bu kaynakların yönetimi için uzun vadeli ve sürdürülebilir bir stratejik plan hazırlanacak. Amaç, yerel ekonomiyi dışa bağımlı olmaktan çıkararak, ada halkına daha fazla refah sağlamak.
Referandum ve uluslararası tanınma süreci
Hazırlanan anlaşmanın son aşaması, doğrudan Yeni Kaledonya halkının oyuna sunulacak. Planın referandumla kabul edilmesi halinde, uluslararası kamuoyunun da bu yeni yapıyı tanıması bekleniyor. Fransız medyası gelişmeleri “tarihi” olarak nitelendiriyor ve bu yeni modelin diğer özerk bölgeler için de örnek teşkil edebileceğine dikkat çekiyor.
Yeni Kaledonya’nın kendi bayrağını dalgalandıracağı bu yeni dönemin, bölgedeki istikrarı ve halkın temsilini güçlendireceği ifade ediliyor.
